3 yếu tố ảnh hưởng đến độ bền và độ chính xác của trục vít me

3 yếu tố ảnh hưởng đến độ bền và độ chính xác của trục vít me.Trong lĩnh vực cơ khí chính xác và tự động hóa, trục vít me (lead screw, ball screw) là bộ phận quan trọng đảm nhận nhiệm vụ chuyển đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến. Nó xuất hiện phổ biến trong máy CNC, robot công nghiệp, máy in 3D, máy khắc gỗ và nhiều thiết bị khác.

Một trục vít me chất lượng cao có thể vận hành bền bỉ hàng nghìn giờ, giữ độ chính xác gần như tuyệt đối. Ngược lại, nếu chọn sai hoặc sử dụng không đúng cách, vít me sẽ nhanh chóng bị mòn, rơ lắc, thậm chí gây hỏng cả hệ thống.

Vậy đâu là những yếu tố quyết định độ bền và độ chính xác của trục vít me? Bài viết này sẽ chỉ ra 3 yếu tố quan trọng nhất bạn cần lưu ý.

1. Chất lượng chế tạo và chủng loại trục vít me

1.1. Chất lượng vật liệu và gia công

• Trục vít me thường được làm từ thép hợp kim cứng, qua xử lý nhiệt và mài chính xác.

• Với vít me bi, bề mặt ren và bi thép cần đạt độ cứng cao, bề mặt nhẵn bóng để giảm ma sát.

• Sản phẩm kém chất lượng dễ bị mài mòn, biến dạng và mất độ chính xác chỉ sau thời gian ngắn sử dụng.

1.2. Chủng loại vít me

• Vít me thường (Lead screw): Giá rẻ, phù hợp tải nhẹ, tốc độ thấp, không yêu cầu độ chính xác quá cao.

• Vít me bi (Ball screw): Sử dụng bi lăn để giảm ma sát, mang lại độ chính xác và tuổi thọ vượt trội. Đây là lựa chọn lý tưởng cho CNC và robot.

👉 Nếu ngay từ đầu chọn sai loại trục vít me, cả độ bền lẫn độ chính xác đều không được đảm bảo.

2. Điều kiện vận hành và tải trọng

2.1. Tải trọng tác động

• Mỗi vít me có giới hạn tải trọng động và tĩnh.

• Nếu thường xuyên vận hành vượt mức này, bi lăn hoặc ren sẽ nhanh chóng bị mòn, gây rơ lắc và giảm tuổi thọ.

2.2. Tốc độ làm việc

• Chạy ở tốc độ cao liên tục sẽ sinh nhiệt lớn, khiến mỡ bôi trơn nhanh chóng khô lại, gây tăng ma sát.

• Hoạt động giật cục hoặc thay đổi hướng liên tục tạo ra tải xung kích, làm giảm độ chính xác.

2.3. Cách vận hành

• Vận hành sai cách (khởi động đột ngột, dừng gấp, chịu va đập cơ học) sẽ làm trục dễ cong vênh.

• Lắp đặt lệch tâm giữa vít me và động cơ cũng khiến bi chịu lực không đều, dẫn đến nhanh hỏng.

👉 Muốn đảm bảo độ bền và độ chính xác, cần vận hành trục vít me đúng tải, đúng tốc độ, đúng kỹ thuật.

3. Bôi trơn, bảo trì và môi trường làm việc

3.1. Bôi trơn định kỳ

• Bôi trơn đầy đủ giúp bi lăn di chuyển mượt mà, giảm ma sát và hạn chế mài mòn.

• Nếu thiếu dầu mỡ, vít me sẽ nhanh chóng bị nóng, rơ và mất độ chính xác.

3.2. Loại dầu mỡ sử dụng

• Vít me bi cần loại mỡ chuyên dụng, có khả năng bám dính và chống mài mòn tốt.

• Sử dụng sai loại (quá đặc hoặc loãng) làm giảm hiệu quả bôi trơn, ảnh hưởng đến tuổi thọ.

3.3. Môi trường làm việc

• Bụi bẩn, mạt kim loại: dễ lọt vào rãnh vít, làm xước bề mặt ren và hỏng bi.

• Độ ẩm cao hoặc môi trường hóa chất: gây gỉ sét, ăn mòn kim loại.

• Nhiệt độ cao: làm dầu mỡ nhanh khô, giảm hiệu quả bôi trơn.

👉 Giải pháp:

• Vệ sinh và bơm mỡ bôi trơn định kỳ (2–3 tháng/lần hoặc theo khuyến cáo nhà sản xuất).

• Lắp phớt chắn bụi, ống bảo vệ khi làm việc trong môi trường nhiều bụi hoặc ẩm ướt.

• Với môi trường khắc nghiệt, nên dùng vít me inox hoặc có lớp phủ chống gỉ.

4. Kết luận

Độ bền và độ chính xác của trục vít me phụ thuộc chủ yếu vào 3 yếu tố chính:

1. Chất lượng chế tạo và loại vít me – nền tảng quyết định độ bền.

2. Điều kiện vận hành và tải trọng – nếu vượt quá thiết kế sẽ nhanh chóng làm hỏng vít me.

3. Bôi trơn, bảo trì và môi trường – yếu tố then chốt để duy trì hoạt động ổn định lâu dài.

👉 Để trục vít me hoạt động chính xác, bền bỉ và hiệu quả:

• Chọn đúng loại vít me từ thương hiệu uy tín.

• Vận hành theo đúng thông số tải trọng, tốc độ.

• Thường xuyên vệ sinh, bôi trơn và che chắn bảo vệ.

Một trục vít me được sử dụng và bảo trì đúng cách có thể hoạt động hàng chục nghìn giờ mà vẫn giữ được độ chính xác cao, giúp máy CNC, robot và thiết bị tự động hóa đạt hiệu suất tối ưu.

Thông tin liên hệ: 

Công ty TNHH Kỹ thuật Công nghiệp Phú Thịnh

Địa chỉ: Thôn Hà Nội – Xã hợp Thịnh- Tỉnh Bắc Ninh

Hotline: 0988.233.798

Website: https://cskmotion.vn/

Fanpage: Link